Thông qua công tác kiểm sát xét xư theo thủ tục phúc thẩm vụ án hành chính “Yêu cầu hủy Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh”, giữa người khởi kiện ông Nguyễn Xuân An - Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư xây lắp II (Công ty) với người bị kiện Phòng Đăng ký kinh doanh (Phòng DKKD) - Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố H và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan bà Lê Thị Nhị Hà, Viện kiếm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội thấy trong quá trình giải quyết vụ án Tòa án cấp sơ thẩm vi phạm nghiêm trọng trong việc đánh giá chứng cứ, quyết định của bàn án không đúng quy định của pháp luật cần rút kinh nghiệm như sau:
1. Nội dung vụ án và quyết định của bản án sơ thẩm
Năm 2016, Công ty do ông Nguyễn Xuân An làm chu tịch Hội đồng quản trị, kiêm giám đốc có vay của bà Trần Thị Xuân Hải số tiền 3,5 tỷ đồng không thời hạn, lãi suất 2.500 đồng/triệu/ngày. Do không có tiền trả nợ bà Hải nên ngày 16/11/2017, Công ty vay số tiền 02 tỉ đồng của bà Lê Thị Nhị Hà để trả nợ cho bà Hải. Ngày 18/12/2017, bà Đặng Thị Thanh Hương kế toán công ty tham mưu cho ông An ký hợp đồng cho bà Hà thuê xưởng cơ khí của Công ty để đối trừ vào khoản tiền của bà Hà nhưng ông An không đồng ý cho thuê thời hạn 09 năm mà chỉ đồng ý thời hạn 03 năm theo nhiệm kỳ của HĐQT. Do việc thuê nhà xưởng không thành nên bà Hà ép công ty trả số tiền 02 tỉ đồng. Ông An cho rằng, lợi dụng lúc ông đi công tác, bà Hà đã câu kết với bà Hương lấy toàn bộ giấy tờ ông ký sẵn để in nội dung hợp đồng chuyển nhượng cổ phần và biên bản thanh lý toàn bộ 376.822 cổ phần của ông cho bà Hà. Sau đó, bà Hương và bà Hà đã hợp thức mọi thủ tục trong hồ sơ đăng ký kinh doanh và thay đổi người đại diện theo pháp luật của Công ty. Ngày 12/10/2018, Phòng DKKD đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ 9 cho Công ty, thay đổi giám đốc Công ty thành bà Hà. Do ông An khiếu nại, Phòng ĐKKD đã ban hành công văn số 541 ngày 31/10/2018 và công văn số 581 ngày 29/11/2018 nội dung khẳng định việc cấp Đăng ký kinh doanh cho Công ty là đúng quy định của pháp luật. Vì vậy, ông An khởi kiện yêu cầu: Hủy Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần 9 ngày 12/10/2018 của Công ty do bà Hà là làm Giám đốc; hủy Công văn số 541 ngày 31/10/2018 và Công văn số 581 ngày 29/01/2018 của Phòng ĐKKD - Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố H. Buộc bà Hà trả lại Công ty cho ông An quản lý, điều hành.
Tại Kết luận giám định số 241/PC09-P5 ngày 14/9/2020 của Viện khoa học hình sự - Bộ Công an thể hiện: Chữ ký tại các tờ thứ 1,2,3, chữ ký dưới các mục "Bên chuyển nhượng " và "Giám đốc ” tại tờ thứ 4 trên mẫu cần giám định ký hiệu A1; Chữ ký dưới mục "Bên chuyển nhượng " trên mẫu cần giám định ký hiệu A2 so với chữ ký của Nguyễn Xuân An trên mẫu so sánh ký hiệu M do cùng một người ký ra. Chữ ký tại các tờ thứ 1, 2, 3 trên mẫu cần giám định ký hiệu A1 được ký sau khi có các chữ in thuộc phần nội dung của các tờ tương ứng; Không đủ cơ sơ kết luận chữ ký dưới các mục "Bên chuyển nhượng” và "Giám đốc" tại tờ thứ 4 trên mẫu cần giám định ký hiệu A1, chữ ký dưới mục "Bên chuyển nhượng" trên mẫu cần giám định kỷ hiệu A2 được ký trước hay sau khi các chữ in thuộc phần nội dung của các tờ tương ứng”.
Bản án sơ thẩm số 244/2020/HC-ST ngày 23/11/2020 Tòa án nhân dân thành phố H đã quyết định: Bác yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Xuân An về Yêu cầu hủy Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần thứ 9 ngày 12/10/2018 của Công ty do bà Hà làm giám đốc; hủy Công văn số 541 ngày 31/10/2019 và Công văn số 581 ngày 29/11/2018 của Phòng ĐKKD- Sở Kế hoạch và đầu tư thành phố H.
Sau khi xét xử sơ thẩm, ông An kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm.
Bản án hành chính phúc thẩm số 265/2022/HC-PT ngày 06/7/2022 cua Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã chấp nhận kháng cáo của ông Nguyễn Xuân An, sửa bản án hành chính sơ thẩm: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Xuân An về yêu cầu hủy Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần thứ 9 ngày 12/10/2018 của Công ty do bà Hà làm giám đốc; hủy Công văn số 541 ngày 31/10/2019 và Công văn số 581 ngày 29/11/2018 của Phòng ĐKKD - Sở Kế hoạch và đầu tư thành phố H.
2. Những vấn đề cần rút kinh nghiệm.
Tại thời điểm ngày 18/12/2017, ông An là giám đốc Công ty nên có quyền chuyển nhượng cổ phần của mình. Tuy nhiên, việc ông An chuyển nhượng cổ phần cho bà Hà nhưng không thông qua Đại hội đồng cố đông là không đúng quy định tại khoản 3 Điều 119 Luật Doanh nghiệp và Điều lệ của Công ty, đồng thời sau khi nhận chuyển nhượng cổ phần, bà Hà cũng chưa được đăng ký vào sổ cồ đông của Công ty theo quy định tại Điều 23, Điều 26, Điều 121 Luật Doanh nghiệp năm 2014 nên bà
Hà chưa phải là cổ đông, chưa phải là thành viên của Công ty. Vì vậy, việc hà Hà triệu tập Đại hội đồng cổ đông, sau đó được bầu vào Hội đồng quản trị, bầu làm giám đốc Công ly là không đúng quy định của pháp luật. Do đsó, Biên bản họp Hội đồng quản trị số 02 ngày 01/10/2018 và Quyết định số 02 ngày 10/10/2018 về việc thay đổi người đại diện theo pháp luật là không hợp lệ.
Phòng ĐKKD - Sở KHĐT thành phố H căn cứ vào các giấy tờ không hợp lệ nêu trên để cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần thứ 9 ngày 12/10/2018 của Công ty cổ phần đầu tư xây lắp II do bà Lê Thị Nhị Hà làm giám đốc là không đúng quy định của pháp luật và các Công văn số 541 ngày 23 1/10/2018; số 581 ngày 29/1 1/2018 do Phòng ĐKKD ban hành trả lời ông An là không có căn cứ.
Do Bản án sơ thẩm có vi phạm nghiêm trọng trong việc đánh giá chứng cứ, dẫn đấn quyết định của bản án không đúng pháp luật, không phù hợp vời các tình tiết khách quan của vụ án nên Tòa án cấp phúc thẩm đã sửa bản án sơ thẩm.
Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội thông báo để Viện kiểm sát nhân dân các tỉnh, thành phố trong khu vực phía Bắc nghiên cứu, tham khảo nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính./.