Thông qua công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa phúc thẩm vụ án Trần Thị Hà cùng đồng phạm phạm tội “Đánh bạc”, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại HN thấy cần thiết phải rút kinh nghiệm với Viện kiểm sát địa phương về việc xác định số tiền đánh bạc và áp dụng biện pháp tư pháp tịch thu sung quỹ nhà nước không đúng quy định.
1. Tóm tắt nội dung vụ án:
Ngày 11/8/2020, Trần Thị Hà dùng điện thoại di động nhận tin nhắn đánh lô, đề với mình từ các bị cáo Lê Thu Trang, Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Kim, Nguyễn Việt Dũng, Lê Viết Sơn cụ thể như sau:
Lê Thu Trang ghi lô đề 17.300.000 đồng; Tuy nhiên, theo thỏa thuận số tiền Trang phải trả cho Hà là 15.095.000 đồng. Sau kết quả xổ số ngày 1 l/8/2020 Trang trúng 200 điểm lô = 16.000.000 đồng. Tổng số tiền Trang tham gia đánh bạc với Hà là 31.095.000 đồng.
Nguyễn Thị Nga ghi lô đề 110.000.000 đồng. Sau kết quả xổ số ngày 11/8/2020, Nga trúng 5.000 điểm lô = 400.000.000 đồng. Tổng số tiền Trang tham gia đánh bạc với Hà là 510.000.000 đồng.
Nguyễn Thị Kim ghi lô đề 7.920.000 đồng. Sau kết quả xổ số ngày 11/8/2020, Kim trúng 60 điểm lô = 4.800.000 đồng. Tổng số tiền Kim tham gia đánh bạc với Hà là 12.720.000 đồng.
Nguyễn Việt Dũng ghi lô đề 5.313.000 đồng. Sau kết quả xổ số ngày 11/8/2020, Dũng không trúng thưởng. Tổng số tiền Dũng tham gia đánh bạc với Hà là 5.313.000 đồng.
Lê Viết Sơn ghi lô đề 3.540.000 đồng. Sau kết quả xổ số ngày 11/8/2020, Sơn trúng 100 điểm lô = 8.000.000 đồng. Tổng số tiền Sơn tham gia đánh bạc với Hà là 11.540.000 đồng.
Sau khi nhận tin nhắn của các đối tượng trên, Hà đã cân bảng và nhắn tin đánh lô đề với Nguyễn Thị Bích Ngọc với số tiền 416.000.000 đồng. Sau kết quả xổ số ngày 11/8/2020, Hà trúng 11.000 điểm lô = 880.000.000 đồng. Tổng số tiền Hà và Ngọc đánh bạc là 1.296.000.000 đồng.
Tại phiên tòa sơ thẩm, các bị cáo đều thừa nhận đã thanh toán tiền cho nhau. Riêng Nguyễn Việt Dũng chưa thanh toán tiền đánh bạc là 5.313.000 đồng cho Hà, còn Hà chưa thanh toán tiền trúng lô 400.000.000 đồng cho Nga và 4.800.000 đồng cho Kim.
Bản án sơ thẩm đã nhận định số tiền đánh bạc của từng bị cáo như sau:
Trần Thị Hà tham gia đánh bạc là 1.296.000.000 đồng;
Nguyễn Thị Bích Ngọc tham gia đánh bạc là 1.296.000.000 đồng;
Nguyễn Thị Nga tham gia đánh bạc là 510.000.000 đồng;
Lê Thu Trang tham gia đánh bạc là 31.095.000 đồng;
Nguyễn Thị Kim tham gia đánh bạc là 12.720.000 đồng;
Nguyễn Việt Dũng tham gia đánh bạc là 5.313.000 đồng;
Lê Viết Sơn tham gia đánh bạc là 11.540.000 đồng.
2. Quá trình giải quyết:
Bản án hình sự sơ thẩm số 111/2021/HSST ngày 08/7/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh TH: Áp dụng điểm b khoản 2, khoản 3 Điều 321 xử phạt Trần Thị Hà 48 tháng tù, phạt bổ sung 20 triệu đồng; Nguyễn Thị Bích Ngọc 42 tháng tù, phạt bổ sung 20 triệu đồng; Nguyễn Thị Nga 24 tháng tù, phạt bổ sung 20 triệu đồng.
Áp dụng khoản 1 Điều 321 xử phạt Lê Thu Trang 12 tháng tù; xử phạt Nguyễn Thị Kim 12 tháng tù; xử phạt Lê Viết Sơn 6 tháng tù; Nguyễn Việt Dũng 6 tháng tù cho hưởng án treo, thử thách 12 tháng.
về biện pháp tư pháp: Tịch thu sung quỹ nhà nước tiền thu lời bất chính của Trần Thị Hà là 563.920.000 đồng; Lê Thu Trang 905.000 đồng; Lê Viết Sơn 4.460.000 đồng. Bản án còn tuyên về xử lý vật chứng, án phí theo quy định.
Ngày 03/8/2021, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại NH ra Quyết định kháng nghị phúc thẩm số 27/QĐ-VC1-HS đề nghị hủy bản án sơ thẩm số 111/2021/HSST ngày 08/7/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh TH để điều tra lại vụ án.
Bản án phúc thẩm số 72/2022/HSPT ngày 11/02/2022 của Tòa án nhân dân cấp cao tại NH quyết định chấp nhận kháng nghị của Viện kiếm sát nhân dân
cấp cao tại NH, quyết định hủy bản án sơ thẩm số 111/2021/HSST ngày 08/7/2021 của Tòa án nhân dân tỉnh TH để điều tra lại.
3. Vấn đề cần rút kinh nghiệm
Số tiền bị cáo Trần Thị Hà dùng vào việc đánh bạc với vai trò là chủ đề, bán số lô, số đề cho các bị cáo Lê Thu Trang, Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Kim, Lê Viết Sơn, Nguyễn Việt Dũng tổng số tiền là 570.668.000 đồng. Trần Thị Hà với vai trò là người chơi đề, đã mua số lô, số đề của bị cáo Nguyễn Thị Bích Ngọc với số tiền dùng đánh bạc là 1.296.000.000 đồng. Đây là 02 hành vi đánh bạc độc lập của bị cáo Trần Thị Hà, nên Trần Thị Hà phải chịu trách nhiệm hình sự đối với tổng số tiền mà Hà dùng để đánh bạc trong vụ án là 1.866.668.000 đồng. Tuy nhiên, Tòa án cấp sơ thẩm chỉ xác định và buộc bị cáo Hà phải chịu trách nhiệm hình sự với số tiền Hà dùng để đánh bạc với Ngọc là 1.296.000.000 đồng mà không buộc Hà phải chịu trách nhiệm hình sự về số tiền Hà dùng để đánh bạc với các bị cáo Trang, Nga, Kim, Sơn, Dũng là 570.668.000 đồng là bỏ lọt hành vi phạm tội.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự và hướng dẫn tại Điều 1 Nghị quyết số 01/2010/NQ-HĐTP ngày 22/10/2010 của Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao thì toàn bộ số tiền các bị cáo sử dụng vào việc đánh bạc, gồm tiền các bị cáo mua số Lồ, số đề và số tiền trúng lô, đề được xác định là tiền dùng vào việc phạm tội, phải được tịch thu sung vào ngân sách nhà nước. Tuy nhiên cấp sơ thẩm nhận định chỉ tịch thu số tiền các bị cáo thu lợi bất chính là không đúng quy định của pháp luật.
Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại NH thông báo để Viện kiểm sát nhân dân các tỉnh, thành trong khu vực nghiên cứu, rút kinh nghiệm chung nhằm nâng cao chất lượng trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử án hình sự.